आशा….एक किंवदंती

राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कारांनी सन्मानित करण्यात आले आहे.याशिवाय २००२ साली ‘राधा कैसे ना जले’ तसेच २०११ साली आयफा जीवनगौरव पुरस्काराने आशा यांना सन्मानित करण्यात आले.सर्वात मोठा सन्मान आशा भोसले यांचा भारत सरकारकडून दादासाहेब फालके तसेच पद्मविभूषणसारखा पुरस्कार देऊन झाला.

ऑक्टोबर २००४ मध्ये द वेरी बेस्ट ऑफ आशा भोसले,द क्वीन ऑफ बॉलीवूड या अल्बमचे संकलन केले.यात अाशा यांनी १९६६ पासून २००३ दरम्यान प्रदर्शित झालेल्या अल्बम आणि हिंदी भाषेतील चित्रपटांसाठी रेकॉर्ड केले होते,त्यांचा समावेश आहे.२०१३ साली वयाच्या ७९ व्या वर्षी ‘माई‘या चित्रपटात ६५ वर्षाच्या आईची मुख्य भूमिका साकारली जिला अल्झायमर आजार असतो व जिला तिच्या मुलांनी सोडून दिलं असतं.आशा यांनी २०२० मध्ये आशा भोसले ऑफिशियल नावाने यूट्यूब चॅनल देखील सुरु केले.त्यांचे नाव लिम्का बुक ऑफ रेकॉर्डमधेय नोंद आहे.

स्वयंपाकाच्या आवडीमुळे अाशा या यशस्वी रेस्टाॅरेंट व्यवसायात उतरल्या.दुबई व कुवेतमध्ये ‘आशा‘नावाने ओळखले जाणारे रेस्टॉरेंट त्या चालवतात.इतर अबु धाबीच्या खालदिया मॉल,दोहाच्या व्हिलेजिओ आणि बहरीनच्या सिटी सेंट्रल मॉल,कैरो,इज्पितमध्ये त्यांचे रेस्टॉरेंट आहेत.

त्यांना तीन अपत्य असून हेमंत भोसले,वर्षा भोसले तसेच आनंद भोसले अशी त्यांची नावे आहेत.गणपतराव भाेसले यांच्यासोबत त्या १९४९ ते १९६० पर्यंत नात्यात होत्या.

यानंतर त्यांचे नाव सुप्रसिद्ध संगीतकार ओ.पी.नय्यर यांच्यासोबत जुळले.आशा भोसले यांना आजचा मुकाम हासिल करण्यासाठी फार मोठा संघर्ष करावा लागला.गीता दत्त,शमशाद बेगम आणि त्यांची थोरली बहीण लता मंगेशकर यांनी नाकारलेली गाणी आशा भोसले यांच्या वाट्याला येत होती.आशा यांना ही गाणी आवडत नसे मात्र,प्रपंचासाठी त्यांनी सर्व प्रकारची गाणी गायली.आपले क्षेत्र स्थिर करण्यासाठी आशा यांच्यावर साम,दाम,दंड भेदाची नीती अवंलबविण्याचा देखील आरोप झाला.त्यांचे आयुष्य घडविण्याची संधी वारंवार त्यांना नशीब आणि परिस्थितीमुळेच मिळत गेली.लता मंगेशकर यांचे स्वीय सचिव गणपतराव यांच्यासोबत लग्नानंतर आशा यांच्या आयुष्यात खूप वादळ आलेत.गणपतराव यांच्यासोबत घटस्फोटानंतर देखील आशा यांनी भोसले आडनावच चित्रपटसृष्टित कायम ठेवले कारण लता ‘मंगेशकर‘ या आडनावाखाली त्यांना कोणताही स्वत:चा परिघ निर्माण करने शक्य नव्हते.आशा भाेसले यांच्या आवाजाच्या पट्टीचा सर्वात आधी सर्वात चांगला वापर करुन घेणारे संगीतकार ओ.पी.नय्यर हेच होते.काश्‍मीर की कली मध्ये याचा प्रत्यय येतो.जाईये आप कहां जायेंगे…हे गाणे कळस होते.

आशा-नय्यर अध्याय हा आशा यांच्यासाठी जरी लोकप्रियतेच्या उच्चांकावर नेणारा होता तरी नय्यर यांच्यासाठी मात्र,आयुष्यातून उठवणारा होता.आशा-नय्यर यांच्या सबंधांच्या काळात नय्यर हे विवाहीत होते व चार मुलांचे पिता होते.त्यांच्या पत्नीला नय्यर यांच्या या संबंधांतून खूप वेदना झाल्या मात्र,आर्थिकदृष्टया त्या संपूर्णत:नय्यर यांच्यावरच अवलंबून असल्यामुळे त्यांनी तो धोका फार वेदनेतून पचवला.१९५८ पासून १९७२ पर्यंत आशा-नय्यर यांचा हा सुरेल स्वर आणि संगीताचा सफर सुरु राहीला.नय्यर सारखा विवाहित पुरुष तर घटस्फोटिता आशा भोसले हे मुंबईत खुलेआम वावरत राहीले.मात्र,१४ वर्षांनंतर हे नातं संपुष्टात आले.ओ.पी.नय्यर यांच्या पत्नीने आपल्या चार मुलांसाठी नय्यर यांना घटस्फोट न दिल्याने आशा भोसले नय्यर सोबत लग्न करु शकल्या नाही.त्याच वेळी या दोघांचीही मुले मोठी झाली होती.परिणामी,आशा यांनी स्वत:हून हे संगीतमय नातं संपुष्टात आणलं.तोपर्यंत आशा भोसले या पार्श्वगायनाच्या क्षेत्रात सर्वात वरच्या पायरीवर पोहोचल्या होत्या कारण नय्यर हे फक्त आशा यांच्याकडूनच गाणी गाऊन घेत होते.लता मंगेशकर यांना तर नय्यर स्वत:च्या स्टूडियोजवळही फटकू देत नव्हते.नय्यरसाठी शेवटचे गाणे १९७२ साली आशा यांनी ‘चैन से हमको कभी आपने जीने ना दिया‘गायले असून यात आशा यांनी आपले संपूर्ण दु:खं ओतले होते,असं म्हटल्या जातं.