पटोले,वासनिकांच्या भाषणात महिला उमेदवारीचा बोलबाला,पण….

पंचायत राज नंतर आज प्रत्येक विधानसभा व लोकसभेच्या जागेवर अश्‍या किमान दोन तरी महिला उमेदवार आहेत ज्या राजकारणात कोणत्याही पुरुष उमेदवारासारख्याच सक्षम झाल्या आहेत मात्र,तिकीट वाटप करताना सक्षम असून देखील त्यांना फक्त महिला असल्याकारणाने डावलल्या जातं,जणू जिंकून येण्याची मक्तेदारी भारताच्या संविधानाने फक्त पुरुष उमेदवारांनाच प्रदान केली आहे.आज महाराष्ट्रात भाजपसाख्या राष्ट्रीय पक्षाच्या १०८ आमदारांपैकी फक्त १२ महिला आमदार आहे.पूर्व विदर्भात आजपर्यंत सुमतीताई सुकळीकर यांच्या नंतर एका ही महीलेला भाजपने पूर्व विदर्भातून उमेदवारी दिली नाही! शोभाताई  फडणवीस २००९ पर्यंत लढल्या त्याच वेळी काँग्रेसने मात्र,कुंदाताई वियजकर यांना निदान १९८५ साली उमेदवारी दिली होती.२०१४ आणि २०१९ च्या विधानसभेच्या निवडणूकीत भाजपसारख्या राजकीय पक्षाने नागपूरसह विदर्भाच्या १२ मतदारसंघात एक ही महिला उमेदवाराल तिकीट दिली नाही.नागपूरात माजी महापौर अर्चना डेहनकर,मायाताई इवनाते,नंदा जिचकार यासारख्या महिलांना देखील भाजपच्या पर्यवेक्षकांनी मुलाखत घेतल्यानंतर ही डावलले.महापौर पद हे खासदार पदाच्या समकक्ष प्रतिष्ठेचे असतानाही उमेदवारी देताना भाजप असो किवा काँग्रेस या दोन्ही राष्ट्रीय पक्षांनी हे पद भूषविणा-या महिला महापौरांना तिकीट न देऊन सर्वाधिक ‘अवमूल्यन’केले आहे.

२०१९ च्या विधानसभेत तर पश्‍चिम नागपूरसाठी केंद्रिय मंत्री नितीन गडकरी यांनी तिस-यांदा सुधाकर देशमुखांसाठी पक्षाची उमेदवारी खेचून आणली.इतकंच नव्हे तर जाहीर सभेत मतदारांना हात जोडून,शेवटचे देशमुखांना निवडून द्या,पुढची निवडणूक वाटल्यास तर ते लढणार नाहीत,असे आश्‍वासन दिले होते!मात्र,मतदारांनी देशमुख यांना नाकारुन काँग्रेसचे विकास ठाकरे यांच्या पारड्यात मत टाकून त्यांना विधानसभेत पाठवले.पश्‍चिम नागपूरची निवडणूक ही एकतर्फी झाली होती.या ऐवजी पक्षातील एखाद्या सक्षम,आक्रमक व लढवय्या महिला उमेदवाराला पश्‍चिम नागपूरातून भाजपने तिकीट देणे टाळले,या राजकारणाला काय म्हणावे?

मूळात जे ‘नागपूर’राज्याला व दिल्लीला ‘दिशा’दाखवण्याचे काम करते किमान त्या नागपूरातून तरी सक्षम महिलांच्या उमेदवारीबाबत ‘योग्य’संदेश देशात जायला हवा मात्र,असे घडत नाही.नाना पटोले यांनी देखील काल संविधान चौकातील आंदोलनातील भाषणात संघ हा स्त्री-पुरुष भेदभाव करणारा असून ,संघात कोणतीही महिला स्वयंसेवक होऊ शकत नसल्याचा टोला हाणला.देशसेवेसाठी राष्ट्र सेविका समिती आहे मात्र ,महिलांना संघात स्थान नसल्याचा उपहास केला होता.अश्‍या संघाकडून राजकारणात महिलांना बरोबरीच्या हिस्सेदारीसाठी पुढाकार घेण्याची काय अपेक्षा ठेवणार?नुकतेच लोकसभेच्या निवडणूकीत अकोल्यात काय घडले?सक्षम महिला उमेदवार का डावल्यात आली?त्या महिला उमेदवाराला तिकीट दिले असते तरी अकोल्याची जागा भाजपच्याच खात्यात राहीली असती,यात कोणालाही संशय वाटत नाही मात्र,असे घडले नाही.

महिलांना उमेदवारी नाकारण्यासाठी आणखी एक कारण सांगितले जाते,महिलांमध्ये व्यापक विचार करण्याची क्षमता नाही!जी स्त्री असह्य वेदना सहन करुन सृजनाला जन्म देते,बाळाचे संगोपन करते,शिक्षीत करते,संस्कारित करते त्या स्त्रीमधील क्षमता ही निसर्गत:असते,ती सिद्ध करण्याची गरज नसते.अर्थात पुरुषांना पण अनेक सामाजिक दायित्व असतात,ज्याचा ते प्रोपाेगंडा करीत नाही,पुरुष स्पर्धक हे समोरासमोर आले तरी मनातील शत्रूत्व चेह-यावर उमटू देत नाही,महिलांना मात्र हे ‘कसब’ निसर्गत:जमत नाही.याचाच फायदा घेत महिलांनाच महिलांच्या विरोधात सहज लढवत ठेवणे, पुरुष सहज साधून जातात,ज्याचे नुकसान महिलांनाच भोगून द्यावे लागतात.